• Nederland
  • Bibliotheek

Bibliotheek IJmond Noord: een duurzame verbouwing

Bibliotheek IJmond Noord in Beverwijk is in 2021 verbouwd waarbij duurzame maatregelen zijn toegepast. Wij spraken met Aafke Vlaanderen Oldenzeel.

Bibliotheek IJmond Noord in Beverwijk is gesitueerd in een pand waar ook een theater en een muziekschool gevestigd zijn. De bibliotheek is eigenaar van het pand uit 1972. Tien jaar geleden is het pand al eens verbouwd maar zonder aandacht voor duurzaamheid. Daarom was er de wens voor een nieuwe verbouwing. Die liet wat langer op zich wachten door onzekerheid over het veranderen van de locatie en de erfpacht. Maar in 2021 is het pand dan toch verbouwd waarbij duurzame maatregelen zijn toegepast. “De bibliotheek is goed bezig met verduurzaming, maar eigenlijk beginnen we pas net.”, aldus Aafke Vlaanderen Oldenzeel, projectmedewerker Duurzaamheid bij Bibliotheek IJmond Noord.

Toegepaste maatregelen

Tijdens de laatste verbouwing van het gebouw is alle tl-verlichting vervangen door ledverlichting en zijn er sensoren geplaatst in de ruimtes waar niet de hele dag mensen zijn. Zo brandt er alleen licht wanneer het nodig is. Ook is het glas op de gehele benedenverdieping vervangen door HR++ glas.Deze verdieping heeft een hele glazen wand van boven tot beneden, dus dit maakt een groot verschil op zowel de energierekening als voor het comfort”, aldus Aafke. Er is dus al veel gedaan, maar daar stopt het niet. Aafke vertelt:“Daarnaast zijn alle verwarmingsketels vervangen door duurzame alternatieven en zijn de verwarmingsbuizen geïsoleerd. Op het dak liggen maar liefst 200 zonnepanelen die ons voorzien van duurzame energie.”

Veel bibliotheken zien op tegen verbouwen, maar voor IJmond is de verbouwing goed verlopen. “Er is heel duidelijk doorgesproken wat er moest gebeuren, dus we hebben geen grote tegenvallers gehad. Er was genoeg budget voor gereserveerd, waardoor er veel mogelijk was.”

Niet alleen bouwtechnisch, maar ook qua inrichting en spullen kiest de bibliotheek voor duurzaamheid. Zoveel mogelijk meubels en aankleding is namelijk tweedehands ingekocht, ook wel refurbished genoemd. Om zo circulair mogelijk om te gaan met materialen, is er een vergadertafel gemaakt van gerecycled plastic, wat is ingezameld en opgehaald door bezoekers van de bibliotheek.

Van ambitie naar praktijk

Probiblio en PHI factory hebben samen het traject ‘van ambitie naar praktijk’ opgezet, voor het integreren van duurzaamheid in de bedrijfsvoering. Tijdens kennissessies kunnen bibliotheken die nog geen duurzaamheidsbeleid een plan maken en ontdekken ze hoe ze gefaseerd stappen zetten voor de vertaling naar de praktijk. De doelstelling van Bibliotheek IJmond Noord is om een duurzaam gastvrij certificaat te halen. Dit is een duurzaamheidskeurmerk voor de vrijetijdssector, onderschreven door Green Key. Aafke: “We zijn heel goed op weg. We voldoen al aan 70% van de eisen, dus we hopen het certificaat dit jaar te behalen. Om aan de overige eisen te voldoen moeten er nog een paar dingen gebeuren. Zo gaan we meer aandacht besteden aan ons interne inkoopbeleid en de afvalstromen binnen de bibliotheek. In gemeente Beverwijk wordt geen afval gescheiden, dus dat is lastig. Ook kijken we naar duurzame vervangingen voor de toners voor printers, papier, koffie en thee, schoonmaakmiddelen en wc papier.” Ook het externe schoonmaakbedrijf waar de bibliotheek mee werkt, wordt gevraagd om alleen gebruik te maken van duurzame schoonmaakmiddelen en materialen.

Werknemers motiveren

Naast dit soort praktische oplossingen, doet de bibliotheek ook moeite om de werknemers te motiveren. Bewustwording creëren dus! Zo is duurzaamheid onderdeel van het jaarlijksescholingsprogramma voor medewerkers. Hier geven collega’s elkaar bijscholing over verschillende onderwerpen. Aafke doet dit over duurzaamheid: “Zo worden mijn collega’s op een speelse manier alert gemaakt over dit onderwerp.“

Duurzaamheid delen met de lezers

Het is moeilijk gebleken om de bezoekers te bereiken. Aafke zegt hierover: “Dat heeft te maken met het verder doorvoeren van duurzaamheid in alle aspecten van de bibliotheek. Het kan namelijk soms moeilijk zijn om mensen enthousiast te krijgen voor lezingen en bijeenkomsten bijvoorbeeld. We willen een uniek aanbod leveren, en niet allerlei dingen doen die al veel worden gedaan. Maar het grote aanbod van wat er allemaal mogelijk is kan soms overweldigend zijn.” 

Toch heeft Aafke ideeën over hoe ze duurzaamheid kunnen promoten: “In onze bibliotheek hebben wij alle boeken die ook maar iets te maken hebben met duurzaamheid, bij elkaar gezet. Het maakt niet uit waar het boek verder over gaat: duurzaam koken, reizen, tuinieren, alles mag. Zo raken mensen geïnspireerd en is het makkelijker om meerdere boeken over duurzaamheid in één keer mee te nemen en te lezen.” 

Tips voor andere bibliotheken

Aafke geeft het volgende advies aan andere bibliotheken die aan de slag willen met verduurzamen: “Doe wat je kan doen! Ik ben zelf een soort spons, ik wil heel veel. Ik wil teveel. Dan is het soms moeilijk om consequent te blijven, bijvoorbeeld wanneer je iets koopt wat wel in plastic zit. Maar goed, niemand is perfect denk ik dan. Alle beetjes helpen, denk niet dat wat jij doet geen impact maakt. De verbouwing van onze bibliotheek stond al op de planning, maar kijk binnen je organisatie en bij het personeel wat er buiten het verbouwen om al mogelijk is. Probeer zo bewust mogelijk te leven en om je heen te kijken. Het hoeft niet per se een hele verbouwing te zijn, ook kleine maatregelen helpen al. En zet de boeken over duurzaamheid bij elkaar in de bibliotheek. Door er een sticker op te plakken met duurzaamheid, weten bezoekers dat dit boek over het onderwerp duurzaamheid gaat. Zo zijn ze makkelijker vindbaar en worden ze sneller gelezen!”

Hiermee sloten we het interview met Aafke af. Een inspirerend voorbeeld voor andere bibliotheken!

 

Galerij