- Nederland
- Bibliotheek
Kies uw gemeente
Er zijn verschillende gemeenten aangesloten bij De Groene Menukaart, kijk of uw gemeente meedoet of kies voor de landelijke menukaart.
Kies uw menukaart
Er zijn verschillende menukaarten beschikbaar. Kies hieronder een pandtype en ga meteen aan de slag met de duurzame opties!
Benieuwd hoe u kunt besparen zonder te verbouwen? Ga dan aan de slag met quick wins voor gas en elektriciteit. Er zijn een hoop eenvoudige opties waarmee u direct werkt aan een lagere energierekening en die de bibliotheek een stuk comfortabeler maken. Een grote verbouwing is dus niet altijd nodig.
Aafke: "Alle verwarmingsketels zijn vervangen door duurzame alternatieven en zijn de verwarmingsbuizen geïsoleerd. Op het dak liggen maar liefst 200 zonnepanelen die ons voorzien van duurzame energie."
Vaak kunnen er kleine aanpassingen worden gedaan die uiteindelijk gezamenlijk toch een groot effect hebben. Daarom heeft de Bibliotheek hier vol op ingezet. Denk aan het scheiden van afval, het gebruik van afbreekbare schoonmaakmiddelen en het duurzaam inkopen van koffie en thee. Door het personeel en de bezoekers bewust te maken van hoe en welke producten ze gebruiken, maakt de Bibliotheek duurzame impact zonder dat daar veel tijd of geld in geïnvesteerd hoeft te worden. Veel kleine maatregelen hebben samen een groot effect!
Wanneer wordt er veel energie verbruikt en door welke apparaten? Hier geeft een energieverbruiksmanager inzicht in. Dit inzicht maakt energie besparen makkelijker en leuker, want het effect is meteen zichtbaar. Systemen variëren van een schermpje aan de muur tot websites en apps. Vaak ziet u real-time het energieverbruik dalen als u bijvoorbeeld de verwarming lager zet of de verlichting uitdoet. In enkele gevallen moet u in het bezit zijn van een slimme meter. Met een energieverbruiksmanager kunt u 5-10% besparen op uw totale energieverbruik.
Oude apparaten zijn vaak energieslurpers. Nieuwe apparaten met een label A zijn veel zuiniger en hiermee kan aanzienlijk bespaard. Vervang daarom alle oude apparaten door nieuwe energiezuinige varianten. Daarnaast loont hem om bewust met grootverbruikers in het pand om te gaan of zelfs de noodzaak van deze apparaten te heroverwegen.
Stand-by verbruik kan onnodig veel energie verbruiken. Er kan al snel 60% van stand-by verbruik worden bespaard door de apparaten écht uit te zetten. Zet bijvoorbeeld de apparatuur eenvoudig uit via een stekkerdoos met aan/uit schakelaar. Voorbeelden van sluipverbruikers zijn: de computer met printer, de warmhoudstand van het koffieapparaat en audioapparatuur.
Met de stand-by killer gaat u zogenoemd sluipverbruik in de bibliotheek tegen, dat is energieverbruik door apparaten die in de stand-by modus staan. Door een stand-by killer tussen het apparaat en stopcontact te plaatsenstopt u dit sluipverbruik volledig. Deze kleine ingreep helpt in het verlagen van de energierekening.
Door gericht plekken in het pand te verwarmen, wordt niet iedere keer het gehele pand verwarmd. Dit kan door het toevoegen van een klokthermostaat en afzonderlijke thermostaatbedieningen. Houd ook deuren of luiken van uw bibliotheek gesloten om de warmte vast te houden en om te voorkomen dat vocht condenseert in onverwarmde ruimtes. Vergeet niet de onverwarmde ruimtes met buitenlucht te ventileren om problemen met vocht te voorkomen.
Door de thermostaat een graad lager te zetten, bespaart u aanzienlijk op het gasverbruik voor verwarming per jaar. U kunt ook een slimme thermostaat aanschaffen. Afhankelijk van het type thermostaat past de slimme thermostaat zich automatisch aan het gebruik van het en uw wensen aan. Kies een thermostaat die het beste bij de bibliotheek past. Zo kunt u op afstand de verwarming bedienen of is de thermostaat zelflerend. Sommige thermostaten kunnen zelfs het energieverbruik tonen, net zoals een energieverbruiksmanager. Op deze manier helpt een slimme thermostaat efficiënter te verwarmen.
Moderne HR-ketels hebben een hoger rendement dan oudere cv-ketels vanwege de condenserende functie. Hoe lager de retourtemperatuur, hoe beter de cv-ketel condenseert en hoe hoger het rendement. Door een goede afstelling van de cv-ketel bespaart u op de energierekening. Om tot een lage retourtemperatuur te komen, moet de verwarminginstallatie goed ingeregeld zijn, zodat de warmteafgifte per radiator optimaal is. Bij niet ingeregelde installaties stroomt er teveel water door radiatoren dicht bij de cv-ketel, terwijl er onvoldoende water stroomt door de radiatoren ver weg van de ketel. Dit zorgt voor discomfort en te hoge retourtemperaturen.
75% van de verwarmingssystemen zijn niet goed ingeregeld. Hierdoor ontstaat een onbalans in het systeem. Het warme water wordt niet goed verdeeld over de radiatoren door het pand, waardoor niet regelmatig verwarmd kan worden. Dit heeft energieverlies en discomfort tot gevolg.
Het ophangen van dikke gordijnen kan zorgen voor veel minder warmteverliezen via het raam. Dit geldt ook voor het sluiten van luiken aan de buitengevel; een eeuwenoude truc. Let op luiken aan de binnenzijde kunnen zorgen voor oppervlaktecondensatie van het glas. Met name bibliotheken met historische kozijnen en ramen besparen aanzienlijk op hun energiegebruik door het slim gebruiken van gordijnen en luiken. Tegenwoordig zijn er overigens ook speciale isolerende (rol)gordijnen die warmteverlies door ramen nog meer beperken.
Bij radiatoren gaat veel warmte verloren richting de buitenmuren of ramen. Door radiatorfolie te plaatsen op de achterkant van de radiator of op de muur erachter, straalt de warmte de ruimte in. Deze kleine investering beperkt het warmteverlies door de direct aangrenzende gevel tot wel 80%.
Eenvoudig energie besparen begint bij de verlichting. Tot wel 40% van het totale elektriciteitsverbruik in een pand gaat op aan verlichting. Door gloeilampen en TL-verlichting te vervangen door ledlampen kunt u aanzienlijk besparen. ledlampen zijn er al in vele soorten, maten en kleuren. Er zijn dimbare typen verkrijgbaar en ze hebben geen opstarttijd zoals spaarlampen. Vervang bij oude installaties zowel de lamp als de armatuur.
