- Nederland
- Bibliotheek
Kies uw gemeente
Er zijn verschillende gemeenten aangesloten bij De Groene Menukaart, kijk of uw gemeente meedoet of kies voor de landelijke menukaart.
Kies uw menukaart
Er zijn verschillende menukaarten beschikbaar. Kies hieronder een pandtype en ga meteen aan de slag met de duurzame opties!
Ventilatie is heel belangrijk voor een bibliotheekgebouw. In de wat oudere bibliotheken gebeurt dit vanzelf via naden en kieren. Zo wordt op natuurlijke wijze het binnenklimaat en de vochthuishouding op orde gehouden. Maar we willen kieren graag dichten om tocht en kou te voorkomen. Mogelijke gevolgen hiervan zijn een slechter binnenklimaat én houtrot. Dan moet er dus opnieuw aan ventilatie worden gedacht. Ook voor nieuwere bibliotheken kan het lonen om het huidige ventilatiesysteem te herzien omdat een nieuw systeem vaak efficienter en energiezuiniger is. Ventileren kan op natuurlijke en/of mechanische wijze. Ook zijn er slimme manieren om warmte terug te winnen uit afgevoerde opgewarmde lucht.
Door te isoleren verdwijnt de natuurlijke ventilatie van het pand. Er is geen natuurlijke toevoer meer omdat kieren en naden zijn gedicht. Een mogelijkheid om toch op natuurlijke wijze lucht toe te voeren is het plaatsen van (geïsoleerde) ventilatieroosters. Dit kan in de gevel of in combinatie met nieuwe ramen. Stem met de gemeente af welke optie het beste bij het gevelbeeld past. Wanneer het niet is toegestaan om roosters aan te brengen, dan is het een optie om boven de 1.80 meter geen kieren te dichten. Op deze hoogte heeft u geen of weinig last van tocht, maar komt er nog wel frisse lucht het pand in.
Ventilatieroosters kunnen voor tocht zorgen bij harde wind. Een oplossing is winddrukgeregelde roosters. Deze gaan afhankelijk van de wind automatisch meer dicht of open. Hierdoor kunnen de roosters ook bij harde wind open blijven en neemt het warmteverlies af.
Door te isoleren verdwijnt de natuurlijke ventilatie van het pand. Er is geen natuurlijke toevoer meer omdat kieren en naden zijn gedicht. Een mogelijkheid om toch op natuurlijke wijze lucht toe te voeren is het plaatsen van (geïsoleerde) ventilatieroosters. Dit kan in de gevel of in combinatie met nieuwe ramen. Stem met de gemeente af welke optie het beste bij het gevelbeeld past. Wanneer het niet is toegestaan om roosters aan te brengen, dan is het een optie om boven de 1.80 meter geen kieren te dichten. Op deze hoogte heeft u geen of weinig last van tocht, maar komt er nog wel frisse lucht het pand in.
Zowel voor het behoud van uw pand als de gezondheid van u als gebruiker, is goede ventilatie van groot belang. Dat kan door een combinatie van natuurlijke ventilatie en mechanische ventilatie. Laat (geïsoleerde) ventilatieroosters aanbrengen voor de toevoer van schone lucht. Deze ventilatieroosters zijn er in verschillende varianten. Voor ruimtes zoals de badkamer en keuken kan geventileerd met mechanische afzuiging. Hiervoor moeten ventilatiekanalen aangelegd worden door het pand. Let hierbij op dat bij het aanbrengen van de kanalen geen monumentale onderdelen worden aangetast.
Er bestaan verschillende varianten van toevoerroosters. Bijvoorbeeld roosters met winddrukgeregelde kleppen die bij harde wind te grote luchtstroom op de gevel voorkomen. Elektronisch geregelde kleppen maken daarnaast vraaggestuurde ventilatie mogelijk met een CO2- en/of vochtsensor. Zo wordt er alleen geventileerd als er schone lucht nodig is. Ook is het mogelijk de luchtafvoer per vertrek in uw bibliotheek vraaggestuurd in te regelen. U kunt dus invloed uitoefenen op de ventilatie toe- en afvoer en zo energie besparen.
Zowel voor het behoud van uw pand als de gezondheid van u als gebruiker, is goede ventilatie van groot belang. Dat kan door een combinatie van natuurlijke ventilatie en mechanische ventilatie. Laat (geïsoleerde) ventilatieroosters aanbrengen voor de toevoer van schone lucht. Deze ventilatieroosters zijn er in verschillende varianten. Voor ruimtes zoals de badkamer en keuken kan geventileerd met mechanische afzuiging. Hiervoor moeten ventilatiekanalen aangelegd worden door het pand. Let hierbij op dat bij het aanbrengen van de kanalen geen monumentale onderdelen worden aangetast.
Zijn ventilatiekanalen in het pand niet mogelijk? Dan biedt een decentraal ventilatiesysteem met warmte terugwinning (WTW) misschien uitkomst. U plaatst dan een gevelventilatieunit in een ruimte die vaak gebruikt wordt. De ventilatieunit regelt zowel de afvoer van vervuilde lucht als de aanvoer van schone lucht. De warmteterugwinning zorgt ervoor dat de warmte uit de afgezogen lucht de verse lucht opwarmt. Zo gaat die warmte niet verloren en bespaart u energie. En de roosters voor af- en aanvoer zijn er ook in baksteenformaat, waardoor ze nagenoeg niet zichtbaar zijn. De overige ruimtes kunnen voorzien worden van natuurlijke ventilatie met ventilatieroosters. Toilet, douche en keuken worden apart mechanisch afgezogen, hier zijn dan wel kanalen voor nodig.
Zijn ventilatiekanalen in het pand niet mogelijk? Dan biedt een decentraal ventilatiesysteem met warmte terugwinning (WTW) misschien uitkomst. U plaatst dan een gevelventilatieunit in een ruimte die vaak gebruikt wordt. De ventilatieunit regelt zowel de afvoer van vervuilde lucht als de aanvoer van schone lucht. De warmteterugwinning zorgt ervoor dat de warmte uit de afgezogen lucht de verse lucht opwarmt. Zo gaat die warmte niet verloren en bespaart u energie. En de roosters voor af- en aanvoer zijn er ook in baksteenformaat, waardoor ze nagenoeg niet zichtbaar zijn. De overige ruimtes kunnen voorzien worden van natuurlijke ventilatie met ventilatieroosters. Toilet, douche en keuken worden apart mechanisch afgezogen, hier zijn dan wel kanalen voor nodig.
Goede ventilatie is belangrijk voor gezonde lucht in het pand. Een vraaggestuurd ventilatiesysteem met slimme sensoren werkt efficiënt. Zo detecteren CO2-sensoren de behoefte aan schone lucht in ruimtes zoals de slaap- of woonkamer. En in de badkamer of keuken meten vochtsensoren de luchtvochtigheid. Het systeem slaat alleen aan als er teveel CO2 of te hoge luchtvochtigheid wordt gemeten. Met de keuze voor een vraaggestuurd ventilatiesysteem wordt alleen verse lucht toegevoerd als dat nodig is.
Goede ventilatie is belangrijk voor gezonde lucht in het pand. Een vraaggestuurd ventilatiesysteem met slimme sensoren werkt efficiënt. Zo detecteren CO2-sensoren de behoefte aan schone lucht in ruimtes zoals de slaap- of woonkamer. En in de badkamer of keuken meten vochtsensoren de luchtvochtigheid. Het systeem slaat alleen aan als er teveel CO2 of te hoge luchtvochtigheid wordt gemeten. Met de keuze voor een vraaggestuurd ventilatiesysteem wordt alleen verse lucht toegevoerd als dat nodig is.
Er zijn verschillende mogelijkheden om een pand te ventileren. Gebalanceerde ventilatie is een centraal systeem waarmee u het hele pand ventileert. Vanaf een luchttoevoerkast wordt verse buitenlucht via een kanaalstelsel de ruimten ingeblazen. En de luchtafvoerkast voert de ‘gebruikte’ lucht ook weer af. In een warmteterugwinning-unit (WTW) zijn de toe- en afvoerkasten bijeengebracht zodat warmte wordt uitgewisseld en energie wordt bespaard. Een balansventilatiesysteem met CO2- en luchtvochtigheidsensoren is efficiënt omdat er niet meer verse lucht wordt toegevoerd dan noodzakelijk.
Warmteterugwinning is in de zomer natuurlijk niet nodig. Een zogeheten ‘bypass’ kan voorkomen dat het dan te warm wordt binnen. Dit is een belangrijk aandachtspunt bij de keuze voor een systeem.
Er zijn verschillende mogelijkheden om een pand te ventileren. Gebalanceerde ventilatie is een centraal systeem waarmee u het hele pand ventileert. Vanaf een luchttoevoerkast wordt verse buitenlucht via een kanaalstelsel de ruimten ingeblazen. En de luchtafvoerkast voert de ‘gebruikte’ lucht ook weer af. In een warmteterugwinning-unit (WTW) zijn de toe- en afvoerkasten bijeengebracht zodat warmte wordt uitgewisseld en energie wordt bespaard. Een balansventilatiesysteem met CO2- en luchtvochtigheidsensoren is efficiënt omdat er niet meer verse lucht wordt toegevoerd dan noodzakelijk.
Wanneer een bestaande luchtbehandelingskast toe is aan vervanging, kan dit een grote kostenpost worden. Nieuwe luchtbehandelingskasten zijn groter, waardoor de huidige bouwkundige opstelling wellicht niet toereikend is. Het reviseren (het deels aanpassen) van de luchtbehandelingskast kan hierbij een uitkomst zijn. Bij een revisie van de luchtbehandelingskast worden alle componenten geïnspecteerd en gecontroleerd en waar nodig vervangen. Zo kunnen de componenten worden vervangen door moderne efficiëntere varianten. Zo kan bijvoorbeeld de ventilator worden vervangen door direct aangedreven plugfans met energiezuinige motoren, de warmtewisselaar door een lage-temperatuur versie om de overstap naar bijvoorbeeld een warmtepomp voor te bereiden, het plaatsen van moderne regeltechniek en het reinigen en coaten van de behuizing en vervangen van de filters.
Wanneer een bestaande luchtbehandelingskast toe is aan vervanging, kan dit een grote kostenpost worden. Nieuwe luchtbehandelingskasten zijn groter, waardoor de huidige bouwkundige opstelling wellicht niet toereikend is. Het reviseren (het deels aanpassen) van de luchtbehandelingskast kan hierbij een uitkomst zijn. Bij een revisie van de luchtbehandelingskast worden alle componenten geïnspecteerd en gecontroleerd en waar nodig vervangen. Zo kunnen de componenten worden vervangen door moderne efficiëntere varianten. Zo kan bijvoorbeeld de ventilator worden vervangen door direct aangedreven plugfans met energiezuinige motoren, de warmtewisselaar door een lage-temperatuur versie om de overstap naar bijvoorbeeld een warmtepomp voor te bereiden, het plaatsen van moderne regeltechniek en het reinigen en coaten van de behuizing en vervangen van de filters.
Goede ventilatie is belangrijk voor gezonde lucht in het pand. De adaptieve temperatuur grenswaarden-methode betekent dat u de ventilatie en verwarming van het pand gaat bepalen op basis van de luchtvochtigheid en het aantal personen binnen. De systemen worden ook aangepast op het seizoen, bijvoorbeeld een lage luchtvochtigheid in de winter lage luchtvochtigheid en een hoge luchtvochtigheid in de zomer. Adaptieve installaties zijn een efficiënte manier van ventileren en verwarmen omdat het gebruik wordt aangepast aan de situatie.
Goede ventilatie is belangrijk voor gezonde lucht in het pand. De adaptieve temperatuur grenswaarden-methode betekent dat u de ventilatie en verwarming van het pand gaat bepalen op basis van de luchtvochtigheid en het aantal personen binnen. De systemen worden ook aangepast op het seizoen, bijvoorbeeld een lage luchtvochtigheid in de winter lage luchtvochtigheid en een hoge luchtvochtigheid in de zomer. Adaptieve installaties zijn een efficiënte manier van ventileren en verwarmen omdat het gebruik wordt aangepast aan de situatie.
Door het ventilatiesysteem vraaggestuurd te maken hoeft het systeem niet altijd op 100% te draaien. Oudere systemen maken gebruik van een slipkoppeling, aanzuigdemper of hebben slechts twee standen, waardoor de motor meer vermogen gebruikt dan nodig is. Door middel van een frequentieregelaar kan de ventilator worden aangepast op het benodigde debiet, wat veel energie bespaart. De besparing hangt af van het type en het vermogen van de motor.
Door het ventilatiesysteem vraaggestuurd te maken hoeft het systeem niet altijd op 100% te draaien. Oudere systemen maken gebruik van een slipkoppeling, aanzuigdemper of hebben slechts twee standen, waardoor de motor meer vermogen gebruikt dan nodig is. Door middel van een frequentieregelaar kan de ventilator worden aangepast op het benodigde debiet, wat veel energie bespaart. De besparing hangt af van het type en het vermogen van de motor.
In veel gevallen is het voordelig om de ventilator inclusief motor te vervangen door moderne plugfans. Wanneer de luchtbehandelingskast is voorzien van indirect aangedreven centrifugaal ventilatoren kunnen deze worden vervangen door energiezuinige en frequentieregelbare plugfans. Hiermee maakt u in één stap uw luchtbehandelingskast energiezuinig en regelbaar.
In veel gevallen is het voordelig om de ventilator inclusief motor te vervangen door moderne plugfans. Wanneer de luchtbehandelingskast is voorzien van indirect aangedreven centrifugaal ventilatoren kunnen deze worden vervangen door energiezuinige en frequentieregelbare plugfans. Hiermee maakt u in één stap uw luchtbehandelingskast energiezuinig en regelbaar.
Veel luchtbehandelingskasten staan onnodig veel aan. Dit kost elektriciteit (ventilatoren) en er gaat onnodig warmte of koude verloren. Door te sturen op aanwezigheid, kan zodoende veel energie worden bespaard. Sturen op aanwezigheid kan het beste d.m.v. CO2-sturing. Bij een hogere bezetting neemt de CO2-concentratie toe, waarna de ventilatoren (harder) gaan draaien. Zo wordt een prettig binnenklimaat gerealiseerd, en onnodig energieverlies voorkomen.
Veel luchtbehandelingskasten staan onnodig veel aan. Dit kost elektriciteit (ventilatoren) en er gaat onnodig warmte of koude verloren. Door te sturen op aanwezigheid, kan zodoende veel energie worden bespaard. Sturen op aanwezigheid kan het beste d.m.v. CO2-sturing. Bij een hogere bezetting neemt de CO2-concentratie toe, waarna de ventilatoren (harder) gaan draaien. Zo wordt een prettig binnenklimaat gerealiseerd, en onnodig energieverlies voorkomen.
Om de binnencondities constant te houden is het in sommige gevallen nodig te bevochtigen of ontvochtigen. Het be- of ontvochtigen kost relatief veel energie, probeer dit dus op een zo duurzaam mogelijke manier te doen. Laat de luchtvochtigheidswaarde afhangen van de buitencondities (bijvoorbeeld 's winters 40%, 's zomers 60%). Bij toepassing van een warmtewiel in de luchtbehandelingskast kan naast energie, ook vocht worden teruggewonnen. Daarnaast zijn adiabatische bevochtigers een stuk zuiniger dan bijvoorbeeld stoombevochtigers.
Om de binnencondities constant te houden is het in sommige gevallen nodig te bevochtigen of ontvochtigen. Het be- of ontvochtigen kost relatief veel energie, probeer dit dus op een zo duurzaam mogelijke manier te doen. Laat de luchtvochtigheidswaarde afhangen van de buitencondities (bijvoorbeeld 's winters 40%, 's zomers 60%). Bij toepassing van een warmtewiel in de luchtbehandelingskast kan naast energie, ook vocht worden teruggewonnen. Daarnaast zijn adiabatische bevochtigers een stuk zuiniger dan bijvoorbeeld stoombevochtigers.
Het is belangrijk dat ventilatiekanalen open staan en dat de filters schoon zijn. Als filters niet schoon zijn, blaast u ‘vieze’ lucht uw pand in. Bovendien heeft een vervuild (gebalanceerd) systeem een lagere capaciteit en verbruikt het meer elektriciteit vanwege een hogere weerstand.
Een te lange periode met een hoge luchtvochtigheid kan voor schimmelgroei zorgen. Ook trekt het ongedierte aan zoals zilvervisjes, die de boeken kunnen beschadigen. De aanwezigheid van deze insecten is dan ook een indicatie dat de lucht of te vochtig is of er een plek is in het gebouw waar meer vocht aanwezig is dan normaal. Maak gebruik van een Integrated Pest Management (IPM) plan om deze biologische aantasters in de gaten te houden.
Een goede omgang met de luchtvochtigheid garandeert ook een gezond binnenklimaat voor bezoekers, het pand en de boekencollectie. Boeken hebben van nature een vochtbufferende werking. Ze zijn namelijk gemaakt van hygroscopisch materiaal. Dit betekend dat veel vocht ook door de boeken wordt opgenomen, waardoor de kans op een verhoogd vochtgehalte kleiner wordt. Maar, als dit dus te lang aanhoudt, dan lopen de boeken het risicio op schimmel.
