- Gemeente cultuurpanden
- Museum
Kies uw gemeente
Er zijn verschillende gemeenten aangesloten bij De Groene Menukaart, kijk of uw gemeente meedoet of kies voor de landelijke menukaart.
Kies uw menukaart
Er zijn verschillende menukaarten beschikbaar. Kies hieronder een pandtype en ga meteen aan de slag met de duurzame opties!
Landelijk zijn er een aantal pandtypes beschikbaar. Selecteer hieronder uw voorkeur.
Singer Laren bestaat uit een historische villa, museum, theater en beeldentuin. De villa is begin vorige eeuw in Laren gebouwd en in 1956 werd er aan deze villa een museum en een theater aangebouwd. Als historisch complex en grootverbruiker, wil ook Singer Laren haar ecologische voetafdruk minimaliseren. Algemeen directeur van Singer Laren, Evert van Os, vertelt in dit interview hoe zij de aarde zoveel mogelijk proberen te ontlasten.
Singer Laren is al 8 jaar bezig met het verbouwen van het complex. Het speciaal aangestelde projectteam binnen de organisatie houdt zich doorlopend bezig met het plannen van vernieuwingen en daarbij is duurzaamheid een integraal onderdeel van de verbouwing. Evert van Os: “Als we iets verbouwen, kijken we ook gelijk hoe we kunnen verduurzamen. Dan is het over het algemeen ook een stuk gemakkelijker en betaalbaarder. Daarnaast is het ook beter uitlegbaar dan wanneer je de hele boel overhoop moet gooien om alleen te verduurzamen.” Singer Laren neemt daarom duurzaamheid mee in hun meerjarige onderhoudsplan en slaan hiermee twee vliegen in één klap.
Het theater is vier jaar geleden volledig vernieuwd. Het oude theater kwam uit de jaren ’50 en had bouwkundig en economisch zijn beste tijd gehad. Bij de vernieuwing van het theater heeft Singer Laren een warmtepomp met warmte-koudeopslag (WKO) toegevoegd. Hierbij hebben zij de installatie van het museum daarop aangesloten. Deze twee gebouwen hebben nu een slimme wisselwerking: “Het museum dat in principe gekoeld moet worden en het theater dat in principe verwarmd moet worden, wisselen dankzij de warmte-koudeopslag daar in uit.”
Toch ziet Evert wel een nadeel aan deze maatregel. Zo vertelt hij dat het inregelen van een warmtepomp lang kan duren: “Het duurt wel een tijd voordat je de energiebesparing uit je warmtepomp haalt die geprognotiseerd is. Mensen moeten zich niet rijk rekenen dat ze dat gelijk vanaf dag één goed ingeregeld hebben. Het verschilt per installatie natuurlijk, maar wij zijn nu drie jaar verder en het is nog steeds niet helemaal stabiel”.
Ook het dak van het nieuwe theater is duurzaam benut. Op het dak is namelijk een daktuin aangelegd. Een daktuin zorgt voor verkoeling van het dak, verbetert de isolatie, voert het regenwater af én draagt bij aan de biodiversiteit. En Evert ziet nog een voordeel van deze daktuin: “De tuin is gratis toegankelijk voor bezoekers. Zo trekken we een nieuw publiek voor wie de stap om een kaartje te kopen voor het museum of theater laagdrempeliger wordt nu ze eenmaal bij ons zijn.”
Toen het theater volledig was vernieuwd en verduurzaamd, was de volgende stap het museum. Momenteel zijn ze nog druk bezig met het renoveren en verduurzamen van het museum. Ook wordt het voor een deel uitgebreid. Door de sluiting van het museum heeft het projectteam de vernieuwing van het museum kunnen versnellen. Zo zijn er al verschillende duurzame maatregelen toegepast.
Een duurzame maatregel waar Singer Laren heel trots op is, is het isoleren van de glazen dakkappen en de zonnepanelen die hierop liggen: “Dat is bij mijn weten nog nergens ander gebeurd, in geen enkel museum in Nederland.”
Het museum maakte voorheen gebruik van daglicht via de glazen dakkappen op het dak. Op dagen dat er minder daglicht was door bijvoorbeeld bewolking werd het licht aangevuld met tl-verlichting. Een veelgebruikte methode in musea, maar ook één die voor veel energieverlies zorgt. De oplossing hiervoor vertel Evert vol trots: “Er ging veel warmte via de dakkappen verloren. Om die reden hebben we de kappen dichtgezet en geïsoleerd. Hiermee is een groot warmtelek aangepakt.”
Zonder dakkappen stond het Singer Laren wel voor de vraag hoe ze hun museum gingen verlichten. Het daglicht was gratis en volledig met tl-lampen verlichten te duur. Daarom is de tl-verlichting vervangen door ledtrips die perfect het licht en de warmte kunnen reguleren voor het licht en de warmte. Directeur Evert van Os over de overstap op led: “Met het dichtmaken van de lichtkappen hebben we er een enorm dakoppervlak bijgekregen waar we zonnepanelen op kunnen plaatsen. Die zonne-energie is weer goed te gebruiken voor de verlichting binnen. Zo benutten we eigenlijk nog steeds zon voor de verlichting, alleen nu op een efficiëntere manier.”
Toch was het idee voor kunstlicht niet gelijk omarmd binnen de organisatie: “Dat was best een strijd want de museumdirecteur moest wel even wennen aan het idee dat het altijd kunstlicht zou zijn, maar omdat je tegenwoordig met die ledverlichting qua temperatuur, sterkte, warmte en kleur zo goed regelen dat het eigenlijk veel mooier is dan daglicht. Voorheen hadden we wel is lichtvlekken op de kunst omdat het daglicht te fel was. Dat is voor bezoekers irritant en daarnaast ook gevaarlijk voor de kunst want dan krijg je te veel lux op je kunstwaarden. Dat probleem is nu verholpen”, vertelt Evert.
Naast deze maatregel heeft het Singer Laren de klimaatinstallatie vervangen in alle zalen en zijn de glazen ramen in de Van den Brink Galerij verduurzaamd. Ook de gevelisolatie en het plaatsen van zonnepanelen worden binnenkort in gang gezet.
Een groot deel van de financiering van deze maatregelen ontvangt Singer Laren van particuliere schenkers. Ook hier is integreren van duurzaamheid belangrijk: “Als ik enkel geld moet ophalen voor een duurzaamheidsmaatregelen is dat bij particulieren veel moeilijker. Maar als het een verbouwing is dat de energiekosten verlaagt en tegelijkertijd duurzaam is, dan staat iedereen daarvoor open.” Een specifieke duurzame maatregel zoals zonnepanelen is een voorbeeld van een maatregel waarbij Evert subsidiering aan heeft gevraagd bij de provincie Noord-Holland.
Ondanks de grote stappen in de verbouwing en de verduurzaming van het Singer Laren, zijn zij nog lang niet klaar. Het volgende project is de villa. Omdat de villa een gemeentelijk monument is gaan ze deze niet verbouwen, maar wel verduurzamen. Zo zijn ze nu al bezig met het isoleren van de spouwmuren van de villa. Toch is er volgens Evert nog veel meer te gebeuren in de villa, maar dat komt na de oplevering van het museum.
Singer Laren is inmiddels ervaringsdeskundige in verbouwing en verduurzaming en wij vroegen daarom aan Evert van Os hoe je zo’n grote verduurzamingsklus nou het beste aanpakt: “Ik zou zelf met een specialist een lang termijnplan maken en dat in brokjes opknippen. Je hoeft echt niet alles in één keer te doen, maar ik zou kijken welk fruit het laagst hangt: waar valt het meeste uit te halen en is het minst ingrijpend? Dus ik zou eerst bedenken wat het ideale duurzame gebouw is en dat opknippen in duurzaamheidmaatregelen die je kunt doorvoeren. Score deze bijvoorbeeld op complexiteit en investering en zet die uit in de tijd. Ik denk dat dat belangrijk is. “
Met deze mooie woorden sloten wij het interview met de directeur van Singer Laren Evert van Os af. We zijn benieuwd naar de afronding van het museum en de toekomst voor de villa.
